PREAMBUŁA

1. Dokonując wartościowania postępowania Członków PTTFP, różnicując etykę grupy zawodowej od indywidualnej moralności terapeuty i przyjmując wpływ nieświadomych procesów na jego aktywność, dopuszczamy wewnętrzną konfliktowość terapeuty w tym zakresie. Uznajemy więc, że świadoma deklaracja neutralności aksjologicznej terapeuty nie może obejmować jego wszystkich reakcji emocjonalnych na pacjenta.
2. Kodeks Etyczny PTTFP określa podstawowe zasady etyczne dla członków PTTFP, odzwierciedla wartości poszanowania praw człowieka, zasady psychoterapii psychodynamicznej i psychoterapii skoncentrowanej na przeniesieniu (TFP) oraz zobowiązania zawodowe wobec pacjentów, kolegów i społeczeństwa.
3. Członkowie PTTFP powinni znać przepisy prawne obowiązujące w Polsce dotyczące zachowania poufności i ich implikacje dla praktykujących   psychoterapeutów. 
4. Podstawowym punktem odniesienia dla niniejszego kodeksu są uniwersalne prawa człowieka, zawarte w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka ONZ. 

ZASADY OGÓLNE 

• • • Tajemnica i poufność

  • 1. Członkowie PTTFP mają obowiązek podjąć wszelkie uzasadnione kroki w celu zachowania tajemnicy procesu psychoterapeutycznego, czyli utrzymania poufności wszystkich informacji przekazywanych przez pacjenta, uzyskanych w ramach pracy z pacjentem oraz faktu jego udziału w psychoterapii. Tajemnica może być uchylona na prośbę pacjenta lub w sytuacji zagrożenia jego zdrowia czy życia lub zagrożenia życia czy zdrowia innych osób z nim związanych oraz celem wymiany informacji z prowadzącym lekarzem dla uwspólnienia oddziaływań leczniczo-terapeutycznych, co jest realizowane za wiedzą i zgodą pacjenta i/ lub opiekuna prawnego pacjenta (w przypadku pacjentów poniżej 18 roku życia).
    2. W procesie superwizji terapeuta i superwizor zobowiązani są do zachowania zasady poufności.
    3. Członkowie PTTFP nie mogą dokonać zapisu audio i/ lub video bez zgody pacjenta ani bez tej zgody używać takich materiałów do celów szkoleniowych, konferencyjnych.

Relacje pomiędzy psychoterapeutą i pacjentem 

• • 1. 1. Członkowie PTTFP w swoich działaniach terapeutycznych kierują się przede wszystkim dobrem pacjenta, rozumianym jako zmiana funkcji psychicznych oraz zmiana sposobów jego zachowania, zaburzonych w świetle ogólnie przyjętych norm, przy czym zasada dbałości o dobro pacjenta obowiązuje również po zakończeniu relacji psychoterapeutycznej.
       2. Członkowie PTTFP podczas procesu leczenia nie narzucają pacjentom, w sposób świadomy, własnego systemu przekonań i wartości, jak również szanują prawo pacjenta do posiadania własnych, odmiennych przekonań. 
       3. Członkowie PTTFP pozostają bezstronni w relacjach terapeutycznych, wykonując swoją pracę w uczciwy i rzetelny sposób, z szacunkiem wobec pacjentów, dążą do ustanowienia najwyższych standardów etycznych i klinicznych.
       4. Proces psychoterapii powinien być poprzedzony ustanowieniem przez psychoterapeutę kontraktu terapeutycznego oraz ram psychoterapii tak, aby pacjent (a w przypadku dzieci i młodzieży również jego rodzic czy opiekun prawny), zanim wyrazi zgodę na leczenie, mógł zrozumieć jego charakter, zasady oraz praktyczne aspekty. 
    • Fundament ram terapii stanowi zasada, że terapia powinna toczyć się w bezpośrednim kontakcie między terapeutą a pacjentem, co wyklucza zakontraktowanie i prowadzenie terapii online.
  • 1. Relacja terapeutyczna jest dobrowolna, pacjent ma prawo w dowolnym momencie przerwać leczenie.
    2. Członek PTTFP nie podejmuje się prowadzenia psychoterapii osób bliskich czy znajomych.
    3. Członek PTTFP unika wszelkich relacji towarzyskich z pacjentem, aby zachować bezstronność i skuteczność w procesie terapii oraz nie wykorzystuje relacji z pacjentem i jego zależności do celów pozaterapeutycznych.
    4. Członek PTTFP przestrzega zasady, że relacja psychoterapeutyczna wyklucza relacje o charakterze seksualnym oraz wszelkie dążenia terapeuty, zarówno w słowie jak i w czynie, do seksualnego związku z pacjentem. Zasada ta obowiązuje zarówno w trakcie, jak i po zakończeniu procesu psychoterapii.
    5. Kontakt z osobami trzecimi tj. z członkami rodziny pacjenta lub jego znajomymi może mieć miejsce tylko za wcześniejszą zgodą pacjenta. Powyższa zasada nie dotyczy leczenia osób nieletnich oraz osób pozostających w sytuacji zagrożenia życia swojego lub innych.
    6. Jeśli terapeuta PTTFP z jakichkolwiek przyczyn przerywa psychoterapię, powinien wskazać pacjentowi możliwości alternatywnego leczenia.

Superwizje i rozwój zawodowy

• • 1. Członkowie PTTFP mają obowiązek dbania o jakość prowadzonych procesów terapeutycznych i minimalizowanie ryzyka popełniania błędów poprzez poddawanie swojej pracy zawodowej superwizji, współpracę z innymi specjalistami oraz kształcenie się i rozwój kompetencji zawodowych.
    2. Członkowie PTTFP powinni prowadzić swoją praktykę w granicach własnych kompetencji, a w każdej sytuacji, która może przekroczyć te granice, zwrócić się o fachową konsultację lub superwizję.
    3. Członkowie PTTFP powinni ograniczyć swoją pracę lub powstrzymać się od praktyki zawodowej, gdy ich zdrowie fizyczne lub psychiczne jest poważnie osłabione, a jeśli mają wątpliwości co do zdolności do kompetentnego wykonywania zawodu, powinni zasięgnąć odpowiedniej porady.
    4. Superwizor PTTFP dba o profesjonalizm i jakość procesu superwizji z uwzględnieniem dbałości o dobro pacjenta.
    5. 5. W procesie superwizji terapeuta i superwizor zobowiązani są do zachowania zasady poufności.

Publikacje i badania naukowe

• • 1. W sytuacji publikowania lub prezentowania materiałów klinicznych lub superwizyjnych w formie ustnej, pisemnej lub audio/audiowizualnej, członkowie PTTFP mają obowiązek dołożyć wszelkich starań, aby zapewnić pacjentom anonimowość, a tam, gdzie jest to klinicznie wskazane, uzyskać zgodę pacjenta na prezentację lub publikację materiału.
    2. W sytuacji prowadzenia badań naukowych należy w pełni wyjaśnić pacjentowi charakter, cel i warunki badań z udziałem materiału klinicznego oraz uzyskać jego świadomą zgodę.
    3. Członkowie biorący udział w jakichkolwiek wydarzeniach medialnych lub innych wydarzeniach publicznych muszą zachować dyskrecję i ostrożność, szczególnie w odniesieniu do poufności, a wszelkie informacje i materiały uzyskane w pracy z pacjentem muszą być należycie zabezpieczone przed możliwością zidentyfikowania pacjenta.

Konflikt interesów

• • 1. W sytuacji wystąpienia sprzecznych interesów pomiędzy instytucją, w której zatrudniony jest Członek PTTFP a pacjentem, należy wybierać dobro i interesy osoby leczonej. 
    2. Jeśli Członek PTTFP pełni różne role zawodowe, w relacji z pacjentem dokłada wszelkich starań, aby rola terapeutyczna porządkowała realizację pozostałych ról.

Środowisko zawodowe

• • 1. Członkowie PTTFP powinni dbać o dobre imię własne i towarzystwa, o kolegach i współpracownikach wydawać sądy zawierające prawdziwe informacje. Krytyka kolegów musi opierać się na faktach, być prowadzona rzetelnie i wnikliwie. 
    2. W sytuacjach koniecznych członkowie Towarzystwa mają prawo oczekiwać opartego na rzetelnej ocenie wsparcia ze strony środowiska i jego instytucjonalnych przedstawicieli.

Prawa i obowiązki Członków PTTFP

• • 1. Członkowie PTTFP mają prawo do zachowania tajemnicy zawodowej tj. informacji uzyskanych w związku z prowadzeniem psychoterapii. Wyjątki od tej reguły określają przepisy prawa powszechnego. 
    2. Członkowie PTTFP określają metodę pracy najkorzystniejszą dla pacjenta w świetle dokonanej przez siebie aktualnej diagnozy.
    3. Członkowie muszą ograniczyć swoją praktykę zawodową do obszarów własnych kompetencji, a w każdej sytuacji, która przekracza te granice, zwrócić się o fachową konsultację lub przekierować pacjenta do innego specjalisty
    4. Członkowie PTTFP mają prawo ustalić granice w pracy psychoterapeutycznej, w tym postępowanie w przypadku zachowań obraźliwych lub agresywnych ze strony pacjenta.
    5. Członkowie PTTFP mają prawo odmowy podjęcia psychoterapii, gdy uznają, że nie są w stanie rzetelnie jej prowadzić, a także jeśli oczekiwania pacjenta są nierealne albo szkodliwe dla niego lub otoczenia.
    6. Członkowie PTTFP mają prawo do pomocy środowiska zawodowego.
    7. Członek PTTFP, na którego wpłyneła skarga na nieetyczne zachowanie do Sądu koleżeńskiego ma prawo do zapoznania się ze skargą, do obrony, powołania świadków oraz pełnomocników.

Procedury zgłaszania naruszeń i zasad etyki zawodowej

• • 1. Wszelkie skargi dotyczące naruszeń zasad etyki zawodowej przez psychoterapeutów zrzeszonych w Polskim Towarzystwie TFP rozpatruje i rozstrzyga Sąd Koleżeński. Szczegółowe kompetencje poszczególnych organów i tryb odwoławczy od postanowień określają Statut Towarzystwa oraz Kodeks Etyki i Regulamin Sądu Koleżeńskiego.
    2. Polskie Towarzystwo TFP ustanawia i udostępnia Kodeks Etyki Polskiego Towarzystwa TFP oraz zapewnia procedury dotyczące odnoszenia się i rozwiązywania domniemanych lub oczywistych nieetycznych zachowań i praktyk członków Polskiego Towarzystwa TFP.
    3. W Regulaminie Sądu Koleżeńskiego I i II Instancji opisane są procedury w oparciu o które, wnioski i skargi będą przyjmowane, wysłuchane i rozpatrywane w zgodzie z Kodeksem Etycznym Polskiego Towarzystwa TFP.
    4. Członek PTTFP w sytuacji podejrzenia złamania zasad kodeksu etyki poddawany jest procedurom mającym na celu rozpoznanie sprawy w oparciu o zasady opisane Regulaminem Sądu Koleżeńskiego Polskiego Towarzystwa TFP.
    5. Wszelkie skargi wnoszone wobec członków podejrzanych o złamanie zasad Kodeksu Etycznego Polskiego Towarzystwa TFP rozpatrywane są w oparciu o procedury opisane w Regulaminie Sądu Koleżeńskiego. Informacja o działaniach Sądu przekazana zostaje w formie sprawozdania do Zarządu Polskiego Towarzystwa TFP. Sąd Koleżeński działa w oparciu o Statut Towarzystwa i Kodeks Etyki zawodowej Polskiego Towarzystwa TFP. Rozpatrywane wnioski, skargi realizowane są z zachowaniem zasad prawa obowiązującego na terenie Polski.
    6. Członkowie PTTFP, w stosunku do których toczy się postępowanie, są zobowiązani do współpracy z odpowiednimi organami Polskiego Towarzystwa TFP i niepodejmowania żadnych działań, które mogłyby je utrudnić. Nieprzestrzeganie tego obowiązku może samo w sobie stanowić naruszenie zasad etyki. Jeśli członek zrezygnuje z członkostwa w Polskim Towarzystwie TFP w czasie, gdy prowadzone jest postępowanie w sprawie skargi etycznej, skarga będzie mimo to zbadana i doprowadzona do końca. Jednocześnie należy podkreślić, że każde postępowanie toczy się w oparciu o zasadę domniemania niewinności
    7. Skarga przeciwko członkowi PTTFP skierowana do Sądu Koleżeńskiego Polskiego Towarzystwa TFP musi spełniać wymogi formalne opisane w procedurze Regulaminu Sądu Koleżeńskiego Polskiego Towarzystwa TFP.

POSTANOWIENIA KOŃCOWE 

• • 1. Niniejszy kodeks określa podstawowe zasady etyczne, a naruszenie którejkolwiek z nich, będzie traktowane z najwyższą powagą i odpowiednio rozpatrywane. 
    2. Każdy Członek PTTFP jest odpowiedzialny za zapoznanie się i przestrzeganie niniejszego Kodeksu Etycznego.
    3. Niniejszy kodeks może z czasem ewoluować w oparciu o doświadczenie zawodowe i zmieniające się wartości, co podlega decyzjom Zarządu Polskiego Towarzystwa TFP.